فرقی نمی‌کند کجای دنیا باشید؛ وقتی بحران از راه می‌رسد، مثل یک موج سهمگین، همه‌چیز را به چالش می‌کشد. جنگ، تحریم، ناآرامی یا حتی بحران اقتصادی، کسب‌وکارها را در خط مقدم قرار می‌دهد.
اما سؤال اصلی این است:
در زمان جنگ و بحران، کسب‌وکارها باید چه کنند؟ فقط زنده بمانند یا راهی برای رشد هم هست؟

واقعیتِ تلخ و شیرین بحران
جنگ و بحران همیشه یک تهدید نیست، گاهی یک فرصت است.
برندهایی مثل پپسی، تویوتا، و حتی دیجی‌کالا در زمان بحران رشد کرده‌اند.
ایران به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و تحریم‌ها، همواره در وضعیت نیمه‌بحرانی بوده؛ پس بحران برای ما چیز جدیدی نیست.

مهم‌ترین تهدیدهای کسب‌وکار در زمان جنگ و بحران
قطع زنجیره تأمین
نوسان شدید قیمت ارز و مواد اولیه
کاهش قدرت خرید مشتریان
ترس و بی‌اعتمادی در بازار
عدم دسترسی به زیرساخت‌های فنی و ارتباطی (اینترنت، حمل‌ونقل)
خروج یا انفعال سرمایه‌گذاران داخلی

۷ راهکار نجات کسب‌وکار در بحران
1. بازنگری در مدل کسب‌وکار
آیا ارزش پیشنهادی شما همچنان برای مخاطب اولویت دارد؟
نمونه: در بحران، خدمات ضروری (مثل مواد غذایی، درمان، آموزش و…) اولویت بیشتری پیدا می‌کنند.
2. کاهش هزینه‌ها، نه ارزش
حذف هزینه‌های زائد، ولی حفظ کیفیت برند و رضایت مشتری.
3. انعطاف در استراتژی فروش و بازاریابی
تمرکز روی کانال‌های فروش کم‌هزینه (مانند محتوای سئو شده، شبکه‌های اجتماعی بومی، فروش مستقیم)
4. توسعه فروش در منطقه امن
به جای تمرکز روی بازارهای نامطمئن، از مناطق باثبات‌تر (محلی یا کشورهای همسایه) استفاده کنید.
5. مدیریت منابع انسانی در بحران
آموزش تیم، روحیه‌بخشی، حفظ افراد کلیدی
6. تبدیل بحران به برندینگ
روایت درست از مقاومت و مدیریت شما در بحران می‌تواند برندتان را متمایز کند.
7. سناریو نویسی و آماده‌سازی
🧾 یک برنامه آماده داشته باشید برای بحران‌های احتمالی: قطعی اینترنت، افزایش قیمت، تأخیر در تأمین و…

فرصت‌هایی که فقط در بحران شکل می‌گیرند
نیازهای جدید مشتریان (مثلاً در جنگ، امنیت غذایی یا آموزش مجازی)
رقابت کمتر (کسب‌وکارهای ضعیف‌تر حذف می‌شوند)
تمایل مردم به برندهایی که همراهشان بودند
تغییر رفتار خرید (فرصت برای بازتعریف پرسونای مخاطب)
💬 فصل پنجم: تجربه واقعی – یک برند ایرانی در بحران
در اوج تحریم‌ها، یک برند پوشاک داخلی با استفاده از ظرفیت نیروهای محلی، فروش آنلاین را تقویت کرد، با تولید محدود و پرفروش، نه‌تنها دوام آورد، بلکه در ذهن مشتری “خودی” و “همراه” باقی ماند.

🎯 حالا نوبت شماست!
اگر صاحب کسب‌وکار هستید یا در فکر راه‌اندازی هستید، همین حالا برنامه «مدیریت در بحران» خود را طراحی کنید.
در سایت مسترکوچ راهکارهای اختصاصی برای مشاوره و آموزش طراحی کرده‌ایم که کمک می‌کند در سخت‌ترین شرایط، بهترین تصمیم را بگیرید.